Wat maakt het Metropole Orkest één van de beste orkesten ter wereld met achttien Grammy nominaties? Hoe was het team van Real Madrid in staat om drie keer achter elkaar één van de grootste voetbalcompetities ter wereld, de Champions League, te winnen? En hoe was het mogelijk dat Cirque du Soleil, een wereldwijd optredend samenwerkingsverband van groepen artiesten, zo groot is geworden uit twee straatartiesten? Het zijn allemaal vragen die uitzonderlijke teamprestaties willen verklaren. Er is niet een eenduidig antwoord op te geven, maar we weten inmiddels dat groepscohesie voor een deel deze teamprestaties heeft bepaald. Groepscohesie is de aantrekkingskracht die ervoor zorgt dat teamleden bij een bepaalde groep willen horen en daar ook bij willen blijven. Deze aantrekkingskracht kan ontstaan omdat je een bepaalde taak uit wil voeren met een team (“met deze groep zou ik dit jaar een muziekprijs willen winnen”) of om een sociale behoefte te vervullen (“de sfeer in deze groep is zo fijn! Ik ben trots dat ik onderdeel ben van dit team”). Taakcohesie heeft grotere invloed op teamprestaties dan sociale cohesie. Hoe meer cohesie, ofwel samenhang, er heerst in een groep, hoe beter de prestaties zullen zijn (en betere prestaties zorgen ook weer voor meer cohesie). Als je de groepscohesie kunt beïnvloeden, kun je ook de prestatie beïnvloeden. Dus of je nu een teamprestatie moet leveren met je management team, muziekgroep, of sportteam, groepscohesie zal altijd een belangrijke factor zijn.
Hoe kun je de cohesie in je team vergroten?
- Stel teamdoelen waar ieder teamlid achterstaat. Een teamdoel zorgt ervoor dat teamleden zich beter met elkaar kunnen identificeren, omdat ze hetzelfde doel nastreven. Als ze namelijk een gemeenschappelijke factor delen (in dit geval het teamdoel), zal de aantrekkingskracht van je groep hoger worden.
- Ontwerp activiteiten die het groepsbelang bevorderen: een gezamenlijke activiteit bevordert ook de cohesie. Voor sportteams kan dat bijvoorbeeld de gezamenlijke warming- up zijn, of in een werkomgeving kunnen werknemers ervoor kiezen om iedere dag samen te gaan lunchen.
- Zorg dat je je onderscheidt van andere teams: dat kan op verschillende manieren: je kunt als team je eigen ‘teamyell’ verzinnen of kleding ontwerpen die alleen in jouw groep wordt gedragen.
Twee praktische tips om als team beter te presteren
Zoals bekend uit de voetbalwereld, maakt een team van 11 goede spelers niet altijd een goed team, terwijl een goed team juist kan bestaan uit 11 middelmatige spelers. Uit dit voorbeeld blijkt al dat de kwaliteit van de afzonderlijke teamleden niet doorslaggevend is voor de uiteindelijke prestatie van het team. In de bedrijfswereld is dit niet anders en zijn er een aantal belangrijke factoren die van invloed zijn op de teamprestatie. Er zijn nog twee factoren die van invloed zijn op een teamprestatie: veiligheid en gelijkheid.
“Groups succeed not because they are smarter, but because they feel safer together”.
Veiligheid
Eén van de belangrijkste factoren in ieder team is dat iedereen in de groep zich veilig voelt. Je veilig voelen om te zeggen wat je denkt en fouten te mogen maken. De reden hierachter is dat als iemand zich niet veilig voelt in een groep, zijn amygdala (het primitieve deel van het brein dat veiligheid en zekerheid registreert) overactief wordt, waardoor beslissingen worden genomen op basis van angst. Het tegenovergestelde is ook waar: als iemand zich veilig voelt, kan de amygdala ontspannen, en komt er ruimte vrij om problemen sneller en beter op te lossen.
Twee tips om te zorgen dat iedereen zich veilig voelt in de groep:
- Als je een gesprek hebt met iemand, zorg er dan voor dat je telefoon niet zichtbaar is en uit of op stil staat. Onbewust geeft een aanwezige telefoon namelijk het signaal dat de telefoon belangrijker is dan het gesprek dat er gaande is, waardoor er een onveilige situatie gecreëerd is.
- Neem dezelfde lichaamstaal aan als de persoon waarmee je in gesprek bent. Als jij staat en de ander zit, dan geeft dit een ongemakkelijk en ongelijk gevoel.
Gelijkheid
Een aantal jaar geleden sponsorde Peter Skillman, ontwerper en ingenieur, een competitie waarin verschillende groepen de opdracht hadden om van tape, ongekookte spaghetti, touw en een marshmallow een zo hoog mogelijke toren te bouwen. Verschillende groepen werden getest: bedrijfskundestudenten, CEO’s, advocaten en kleuters. In tientallen onderzoeken presteerden de kleuters beter dan alle andere groepen. Waarom? Omdat de kinderen zich niet druk maakten over verschillende rollen, individuele kwaliteiten en regels. Zij stelden geen ‘leider’ van de groep aan en er waren geen regels of je wel of niet kritiek mocht uiten naar de ander. De CEO’s, advocaten en bedrijfskundestudenten deden precies het omgekeerde… Het resultaat was dat de kleuters daardoor sneller begonnen met bouwen, fouten maakten maar het steeds opnieuw weer probeerden, met uiteindelijk steeds het beste resultaat.